Πώς ένα άρθρο της Άννας Συνοδινού αποτελεί το εφαλτήριο για να γράψω για την Ειρήνη Παππά μόνο οι νευρικές συνάψεις του εγκεφάλου μου γνωρίζουν. Όπως και να χει διαβάζοντας ένα αφιέρωμα για μία από τις μεγάλες Ελληνίδες τραγωδούς μου ήρθε η ιδέα να γράψω και εγώ με την σειρά μου ένα άρθρο για την ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ Ελληνίδα ηθοποιό.
Και πριν ξεκινήσω να γράψω το άρθρο θέλησα να κάνω ένα μικρό πείραμα. Ρώτησα ορισμένους γνωστούς μου της ηλικίας μου αν την γνωρίζουν και δυστυχώς η απάντηση ήταν όχι. Δεν ξέρω αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία αλλά για αυτό είμαι εγώ εδώ για να σας παρουσιάσω ένα πολύ μικρό δείγμα από την ζωή της κορυφαίας Ελληνίδας ηθοποιού.
Και πριν ξεκινήσω να γράψω το άρθρο θέλησα να κάνω ένα μικρό πείραμα. Ρώτησα ορισμένους γνωστούς μου της ηλικίας μου αν την γνωρίζουν και δυστυχώς η απάντηση ήταν όχι. Δεν ξέρω αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία αλλά για αυτό είμαι εγώ εδώ για να σας παρουσιάσω ένα πολύ μικρό δείγμα από την ζωή της κορυφαίας Ελληνίδας ηθοποιού.
Η ανάγκη να γράψω για αυτήν ίσως ήρθε και ασυνείδητα μιας και οι καταγωγές μας είναι από κοντινά χωριά και το τοπικιστικό κριτήριο έπαιξε το ρόλο του. Γεννημένη λοιπόν στις 3 Σεπτεμβρίου του 1926 σε ένα ασήμαντο χωριουδάκι στην Κορινθία, στο Χιλιομόδι, από γονείς δασκάλους κανείς δεν θα φανταζόταν τι θα επακολουθούσε στην συνέχεια. Κύριοι υπεύθυνοι για την καλλιέργειά της ως άνθρωπο- οι γονείς της. Σε μια συνέντευξή της είχε πει για τον πατέρας της."Διδάχθηκα την ασέβεια από τον πατέρα μου. Με έμαθε πως υπάρχει μόνο μία αριστοκρατία, του πνεύματος. Δεν υπάρχουν κύριοι και επίσημοι, αλλά άνθρωποι. Με έμαθε ότι ο σεβασμός με υποτιμάει, ενώ η αγάπη με εξυψώνει". Εκεί που τα κορίτσια της ηλικίας της θα μάθαιναν να κεντούσαν και να μαγειρεύουν αυτή και οι αδελφές της διάβαζαν Αριστοτέλη.
Αν και στην αρχή η απόφασή της να ασχοληθεί με την υποκριτική βρήκε αντίθετη την μητέρα της τελικά ακολούθησε αυτό που της επέβαλε η καρδιά της. Και η συνέχεια την δικαίωσε πανηγυρικά. Γυρίζει πάνω από 100 ταινίες αριθμός ρεκόρ για μια Ελληνίδα ηθοποιό κατακτώντας τόσο το Χόλιγουντ όσο και την σκηνή του Μπρόντγουέι. Ενδεικτικά ορισμένες από αυτές είναι ο "Ζορμπάς" , η "Ηλέκτρα" και η "Ιφιγένεια" του Μιχάλη Κακογιάννη, "Τα Κανόνια του Ναβαρόνε" του Τζέι Λι Τόμσον, το "Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι" του Τζον Μάντεν, η "Οδύσσεια" του Φράνκο Ρόσι. Γίνεται η σταρ των 5 ηπείρων μιας και εξερευνεί όλες τις ηπείρους με γυρίσματα για τις ταινίες της :Χόλιγουντ, Γιουγκοσλαβία, Λίβανος, Μαρόκο, Βραζιλία, Αυστραλία, Πορτογαλία. 3 ταινίες της είναι υποψήφιες για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας (Ηλέκτρα, Ιφιγένεια, Ζ) με το τελευταίο να το κατακτά! Έχει γίνει πια πασίγνωστη παντού. Το μεσογειακό ταπεραμέντο της, η σπάνια ομορφιά της και το αστείρευτο ταλέντο της κάνουν όλους τους μεγάλους καλλιτέχνες εκείνης της εποχής να παραληρούν. Μάρλον Μπράντο, Ιβ Μοντάν, Γκρέγκορι Πεκ, Άντονι Κουίν, Τζέιμς Κάγκνει, Κάθριν Χέμπόρν(με την οποία ανέπτυξαν και μια ισχυρή φιλία) υποκλίνονται. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Φεντερίκο Φελίνι ότι είναι " η σπουδαιότερη ηθοποιός που υπάρχει" Η δεύτερη πατρίδα της η Ρώμη την ανακηρύσσει διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Ρώμης αλλά και την βραβεύει με το "Βραβείο Ρώμη" , γίνεται η Bella Greca, η Irene Pappas, ενώ το 2000 αποκτά τον τίτλο "Γυναίκα της Ευρώπης".
Και όμως μια τόσο μεγάλη καλλιτέχνης τέτοιου βεληνεκούς κατάφερε να κρύψει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας την προσωπική της ζωή δίνοντας μια γερή απάντηση ότι αυτοί που θέλουν τα διατηρούν κρυφά.... Παντρεύτηκε μία και μοναδική φορά στα 18 της τον Άλκη Παππά το 1943 και παρόλο που χωρίσανε το 1947 διατηρεί μέχρι και σήμερα το επίθετό του. Η Ειρήνη Παππά έζησε μια ζωή έντονη και με πάθος με ταξίδια σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, μια γυναίκα του Κόσμου. Μέσα σε αυτό το πάθος έζησε έναν μεγάλο τρελό έρωτα ,όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, με τον Μάρλον Μπράντο όταν αυτός ήταν ήδη σταρ του Χόλιγουντ και εκείνη 24 στην αρχή ακόμα της απίστευτης πορείας της."Αγαπηθήκαμε παράφορα. Εγώ δεν αγάπησα ποτέ έναν άνδρα όπως αγάπησα τον Μάρλον, ήταν το μεγάλο πάθος της ζωής μου, ο άνδρας που αγάπησα και εκτιμούσα περισσότερο στην ζωή μου. Δύο πράγματα που δύσκολα συμπίπτουν" είχε πει σε μια συνέντευξη της.
Ο τελευταίος έρωτας που παραδέχτηκε ήταν στην Ιταλία με έναν νεότερο της άνδρα και όπως αναφέρει" Γιατί είναι κακό να ερωτευτείς έναν νέο άνδρα; Νιώθω υπέροχα, να τον έχω αγκαλιασμένο από την μέση, καθισμένη στο πίσω μέρος της μηχανής του και να γυρνάμε με ταχύτητα, σε όλους τους δρόμους της Ρώμης" (προσωπικό σχόλιο: τι τέλεια που το έθεσε).
Κοιτώντας διάφορα άρθρα για την ζωή της βλέπω που αναφέρουν ξεχωριστά ότι δεν έγινε μητέρα. Δεν θα το ανέφερα αν δεν ήθελα να κάνω ένα σχόλιο."Η μεγάλη ηθοποιός που δεν έγινε τελικά μητέρα" Ε και; Γιατί θα πρέπει να κάνουμε ειδική αναφορά ειδικά στις καλλιτέχνιδες που εκτίθενται στα μέσα και δεν έχουν γίνει μητέρες; Δηλαδή από όλη την εκπληκτική καριέρα αυτής της τεράστιας Ελληνίδας θα ασχοληθούμε με το αν έχει αποκτήσει παιδί ή όχι. Η μητρότητα δεν είναι αυτοσκοπός. Η Ειρήνη έθεσε άλλες προτεραιότητες και είναι ευτυχισμένη για αυτό.
Έχοντας μετακομίσει από νεαρή ηλικία στην Αθήνα αγάπησε το κέντρο, τις βόλτες στα στενά της Πλάκας, το σπίτι της κάτω από την Ακρόπολη να βλέπει τις Καρυάτιδες και να της θυμίζουν τον εαυτό της "την ζωντανή Καρυάτιδα". Τα τελευταία χρόνια τα προβλήματα υγείας την ανάγκασαν να γυρίσει στην πρώτη πατρίδα της στο Χιλιομόδι. Πάσχει από Αλτσχάιμερ αλλά πάντα περιτρυγιρίζεται από ανθρώπους που την αγαπάνε όπως τα ανίψια της..Γιατί αυτό της αξίζει!
Σαν επίλογο θα ήθελα να σας προτρέψω να δείτε την "Ηλέκτρα". Υπάρχει ολόκληρη στο youtube. Έχοντας συνηθίσει στον Χολιγουντιανό κινηματογράφο δεν ήξερα πως θα υποδεχθώ (και αν ήμουν άξια να εκτιμήσω) μια κινηματογραφική μεταφορά αρχαίας τραγωδίας. Τελικά δεν έπρεπε να είχα καν αυτόν τον προβληματισμό. Η αρχαία τραγωδία δεν είναι μόνο θέατρο. Όταν βρεθεί στα χέρια κατάλληλων ανθρώπων όπως του Μιχάλη Κακογιάννη στον ρόλο του σκηνοθέτη αλλά και των τεράστιων ηθοποιών Ειρήνης Παππά, Μάνου Κατράκη και άλλων το αποτέλεσμα είναι απίστευτο. Η Ηλέκτρα του Ευριπίδη δεν έχει καμία σχέση με τα πομπώδη έργα των άλλων τραγικών Αισχύλου και Σοφοκλή. Η Ηλέκτρα του Ευριπίδη και κατ'επέκταση του Κακογιάννη είναι ρεαλιστική, απεικονίζει τους απλούς ανθρώπους που παλεύουν μακριά από την θεϊκή μοιρολατρία και δρουν αυτόβουλα.Τοποθετείται μακριά από το παλάτι στην ύπαιθρο(εδώ να προσθέσω ότι η ταινία διαθέτει τρομερά εξωτερικά πλάνα). Μια αρχαία τραγωδία μακριά από δήθεν μοντερνισμούς και εκσυγχρονισμούς. Μια αρχαία τραγωδία έτσι όπως πρέπει να είναι που μεταφέρει στο έπακρο το στοιχείο της κορύφωσης.
Μια Ειρήνη Παππά ταυτόσημη της Ελληνικότητας μεταμορφώνει μια κουρελιασμένη πριγκίπισσα σε μια εκδικητική μηχανή που δεν λυπάται, αποφασιστική σε αντιδιαστολή με τον επιφυλακτικό Ορέστη. Μπορεί να ακουστεί ιεροσυλία αλλά πιστεύω ο Ευριπίδης θα ήταν περήφανος με αυτό το αποτέλεσμα. Συνολικά 24 βραβεία ανάμεσα τους το βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Καννών. Οι "New York Times" αναφέρουν ότι πρόκειται για "εκθαμβωτική εκμετάλλευση του κινηματογραφικού μέσου που μετουσιώνει το χρυσάφι της προφορικής ποίησης σε μια άλλη μορφή τέχνης". Για την "Le Monde" το έργο "ήταν ένα εκπληκτικό κατόρθωμα, μια ταινία συγκλονιστική, που βγάζει από τον καθένα μας ό,τι καλύτερο έχει μέσα του"
Η Ειρήνη Παππά ή η Ζωντανή Καρυάτιδα ή η Bella Greca ή όπως αλλιώς την λένε πρωταγωνίστησε όχι μόνο στον κινηματογράφο αλλά και στην ζωή. Περιπλανήθηκε σε άλλους κόσμους, έζησε τα πάντα και τελικά σαν κυκλική πορεία επέστρεψε εκεί από όπου άρχισαν όλα στο Χιλιομόδι. Ειρήνη σε ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!
Πηγές από τα αποσπάσματα συνεντεύξεων: http://provocateur.gr/femme/3660/eirhnh-pappa-mia-gynaika-odysseas
http://www.thetoc.gr/magazine/eirini-pappa-i-zwntani-karuatida-egine-89
https://www.infowoman.gr/san-simera-gennithike-i-eirini-pappa-i-diethnis-kariera-kai-o-erotas-me-ton-marlon-mpranto/
Πηγές από τα αποσπάσματα συνεντεύξεων: http://provocateur.gr/femme/3660/eirhnh-pappa-mia-gynaika-odysseas
http://www.thetoc.gr/magazine/eirini-pappa-i-zwntani-karuatida-egine-89
https://www.infowoman.gr/san-simera-gennithike-i-eirini-pappa-i-diethnis-kariera-kai-o-erotas-me-ton-marlon-mpranto/
