Κυνόδοντας/ Dogtooth (2009)

Από το μακρινό 1977 με την ταινία "Ιφιγένεια" είχε να υπάρξει υποψήφια ελληνική ταινία για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. Και αυτήν την μακρά περίοδο αποχής ήρθε να διαταράξει ο Γιώργος Λάνθιμος με την ταινία "Κυνόδοντας"(πολλά ακόμα διεθνή βραβεία και υποψηφιότητες). Την ταινία την είδα αρκετά χρόνια μετά τον θόρυβο που έκανε αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ.


Η ιστορία διαδραματίζεται σε αόριστο χρόνο και μας παρουσιάζει μια οικογένεια στην οποία οι γονείς(Χρήστος Στέργιογλου, Μισέλ Βάλεϊ) ζουν με τα 3 ενήλικα παιδιά τους ηλικίας 20-30 ετών (2 κορίτσια 1 αγόρι(Αγγελική Παπούλια, Χρήστος Πασσαλής, Μαίρη Τσώνη)) Όλα φυσιολογικά μέχρι εδώ? Ωραία γιατί από τώρα ξεκινάνε τα περίεργα. Οι γονείς έχουν αποκομμένα τα παιδιά τους από τον έξω κόσμο. Είναι εγκλωβισμένα μέσα στο πολυτελέστατο σπίτι και στην αυλή, δεν έχουν βγει ποτέ έξω από αυτό και γενικώς δεν γνωρίζουν τίποτα για την κοινωνία μιας και ούτε βιβλία ή ταινίες τους επιτρέπεται να δουν. Τις "γνώσεις" τις παίρνουν αποκλειστικά από τους γονείς τους και από ηχογραφημένα μαθήματα. Μέσα σε όλα τα παράλογα μαθαίνουν ορισμένες λέξεις με διαφορετικό νόημα. Έτσι για αυτούς το τηλέφωνο είναι η αλατιέρα ενώ τα ζόμπι είναι κίτρινα λουλούδια, τα αεροπλάνα είναι παιχνίδια που μπορεί να πέσουν στην αυλή και ο Frank Sinatra είναι ο παππούς τους. Για να βγουν από το σπίτι απαραίτητη προϋπόθεση είναι να τους "βγει ο αριστερός ή δεξιός κυνόδοντας δεν έχει σημασία" και μόνο με αυτοκίνητο-απαγορεύεται να περπατήσουν στον δρόμο. Το πιο επικίνδυνο πλάσμα στον κόσμο είναι η γάτα και η οποία σκότωσε και έναν τέταρτο αδελφό που είχαν. Ο πατέρας βέβαια ως σωστός πατριάρχης θα πρέπει να είναι υπεύθυνος για την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση του γιου του και προσλαμβάνει μια αστυνομικό για αυτήν την "δουλειά"(Άννα Καλαϊτζίδου)

Ο Λάνθιμος όπως αποδεικνύεται και από τις μετέπειτα δουλειές του του αρέσει να ασχολείται με δυστοπικά θέματα. Στην συγκεκριμένη ταινία αρχικά προβληματιζόμαστε για την ερμηνεία των ηθοποιών καθώς παίζουν σαν ρομπότ, χωρίς ίχνος συναισθήματος, μηχανικά. Έλα μου ντε όμως ότι αυτό είναι ένα ακόμα σκηνοθετικό τρικ του Λάνθιμου κάτι το οποίο εφαρμόζει και στις άλλες ταινίες του. Γενικά ο Λάνθιμος έχει αφήσει το δικό του στίγμα και την δική του υπογραφή στις ταινίες και μπορούμε άνετα να μιλήσουμε για τον Κινηματογράφο του Λάνθιμου, ένα ξεχωριστό κίνημα. Τα παιδιά(χωρίς όνομα γιατί δεν μας ενδιαφέρουν τα ονόματα) αν και είναι ενήλικα συμπεριφέρονται ως μικρά παιδιά γιατί ακριβώς δεν έχουν αναλάβει ποτέ τις ευθύνες ενός ενήλικα μιας και για τα ίδια τα σύνορα του κόσμου περιορίζονται μέχρι την αυλή τους. "Μαμά τι σημαίνει μουνί;" αναρωτιέται η μια κόρη."Μουνί σημαίνει η μεγάλη λάμπα" απαντάει η μητέρα. Η επιβράβευση τους είναι ευτελή αυτοκόλλητα και όποιος μαζέψει τα περισσότερα θα έχει την ευκαιρία για την επιλογή της διασκέδασης(μα και τι διασκέδαση η παρακολούθηση για χιλιοστή φορά ενός βίντεο από οικογενειακές στιγμές). Από ότι καταλαβαίνουμε οι υπόλοιποι άνθρωποι δεν γνωρίζουν για την ύπαρξη των παιδιών ενώ και ο πατέρας στην εταιρεία που δουλεύει αναφέρει ότι η γυναίκα του είναι σε αναπηρικό καροτσάκι και ντρέπεται να κυκλοφορήσει έξω. Ο πατέρας είναι ο ηθικός αυτουργός ενώ η μάνα θα λέγαμε είναι μια απλή συνένοχος στο έγκλημα που επιτελείται. Διότι περί εγκλήματος πρόκειται όταν απομονώνεις έναν άνθρωπο (φύσει κοινωνικό ον όπως έλεγε ο Αριστοτέλης) από την κοινωνική πραγματικότητα.


Και ερχόμαστε στο μέρος που προκάλεσε τις περισσότερες αντιδράσεις. Όπως αναφέραμε και πιο πάνω ο πατέρας προκειμένου να ικανοποιεί τις σεξουαλικές ορμές του γιου του(ακόμα και σε αυτό το αρρωστημένο, νοσηρό περιβάλλον η πρωτοκαθεδρία του άντρα δεν σταματά) προσλαμβάνει μια αστυνομικό, την Χριστίνα. Η Χριστίνα η μόνη που γνωρίζει για τους όρους και τους κανόνες της συγκεκριμένης οικογένειας. Παρόλα αυτά δημιουργεί μια τρομερή αναστάτωση στο σπίτι(δεν θέλω να κανω σπόιλερ). Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι με ένα μόλις μικρό ερέθισμα(όπως μια ταινία) ο άνθρωπος έχοντας έμφυτη την περιέργεια του κινητοποιείται για να εξερευνήσει το άγνωστο. Οι σκηνές αιμομιξίας όσο και αν κάποιος μπορεί να αηδιάσει δεν παρουσιάζονται στην ταινία απλά για να προκαλέσουν. Υπάρχουν για να μας δείξουν το νομοτελειακό αποτέλεσμα που επιφέρει η συγκεκριμένη νοσηρά τακτική που ακολουθούν οι γονείς. Το τέλος της ταινίας παραμένει ανοιχτό και επιδέχεται πολλές ερμηνείες ανάλογα με τον κάθε θεατή.

Ο Κυνόδοντας πέρα από τι σκηνές σεξ και αιμομιξίας προκάλεσε αντιδράσεις γιατί θεωρήθηκε αντιγραφή μιας μεξικάνικης ταινίας της "El Castillo de la Pureza". Λοιπόν επειδή το συγκεκριμένο άρθρο δεν γράφτηκε για να σας αποδείξει ότι ο Κυνόδοντας δεν είναι αντιγραφή απλά μπορείτε να το googlαρετε και να το διαπιστώσετε και μόνοι σας. Έχουν γράψει πολύ όμορφα και αποστομωτικά άρθρα που απαντούν στις συκοφαντίες περί αντιγραφής. Ναι στοιχεία μπορεί πράγματι να πήρε αλλά αυτό τι σημαίνει? Παρθενογέννεση στην τέχνη δεν υπάρχε όποτε λήγω την παρένθεση εδώ.

Μετά τον Κυνόδοντα ακολούθησαν επίσης ο Αστακός(υποψήφια για Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου) και ο Θάνατος του Ιερού Ελαφιού(βραβείο σεναρίου στο φεστιβαλ Καννών και υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα). Ο Λάνθιμος ήρθε για να μείνει στο κινηματογραφικό προσκήνιο και πρέπει να είμαστε περήφανοι που επιτέλους υπάρχει ένας Έλληνας σκηνοθέτης τέτοιου βεληνεκούς.

Ζώδια-Μια ψευδοεπιστήμη

Και μετά από καιρό δημοσιεύω ένα άρθρο που αφορά την επιστήμη ή μάλλον μια ψευδοεπιστήμη που προσπαθεί μάταια να αυτοχαρακτηριστεί επιστήμη. Και μιλάω για τα ζώδια και την αστρολογία. Η δημοσίευση του συγκεκριμένου άρθρου είναι αφορμή από ένα άλλο συναφές άρθρο που διάβασα για το συγκεκριμένο θέμα και ένα βιντεάκι στο youtube από έναν τρομερό, εκλαϊκευτή  φυσικό τον Στέφανο Βαμβάκο και συστήνω όλοι να επισκεφτείτε το εκπληκτικό του κανάλι στο youtube "Καθημερινή Φυσική".

Ας ξεκινήσουμε την μέρα μας αγοράζοντας 10 διαφορετικές εφημερίδες και περιοδικά και πηγαίνουμε προς τις τελευταίες σελίδες που λένε τις αστρολογικές προβλέψεις. Από αυτά τα 10 διαφορετικά περιοδικά θα διαβάσουμε 10 διαφορετικές απόψεις/προβλέψεις. Μα αν πρόκειται για επιστήμη που ακολουθεί μια συγκεκριμένη επιστημονική μέθοδο δεν θα έπρεπε να υπήρχαν τα ίδια επιστημονικά συμπεράσματα??



Ας το δούμε και αλλιώς το θέμα. Υποτίθεται ότι ο χαρακτήρας μας, το μέλλον μας, η οικονομική μας κατάσταση ή τα ερωτικά μας εξαρτώνται από τον μήνα που γεννηθήκαμε αλλά και από την ίδια την μέρα. Τότε γιατί δίδυμα/τρίδυμα/τετράδυμα αδέλφια ακολουθούν τελείως διαφορετικές ζωές ενώ έχουν την ίδια ακριβώς ημερομηνία γέννησης και συνεπώς το ίδιο ζώδιο??
Αν παρατηρήσουμε τώρα όλες τις αστρολογικές προβλέψεις θα δούμε ότι τις διακατέχει μια αοριστία και ασάφεια, ποτέ δεν συγκεκριμενοποιούν κάτι και έτσι λοιπόν είναι πιθανόν κάποιος να θεωρήσει ότι του ταιριάζει κάτι από αυτά που διαβάζει. Εξάλλου δεν υπάρχουν και πολλές επιλογές είτε θα πάνε καλά τα ερωτικά σου ή όχι, ή θα βρεις δουλειά ή δεν θα βρεις ή θα σε προδώσει κάποιος φίλος ή όχι. Συγνώμη κιόλας αλλά ακόμα και εγώ μπορώ να σου αναφέρω στην τύχη τα 3 από αυτά τα χαρακτηριστικά και έχω πιθανότητα 1/8 να το πετύχω. Φανταστείτε τότε όταν οι προβλέψεις αναφέρονται σε ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό πόσα "σωστά" θα πετύχουν.

Όλα τα προηγούμενα ήταν αποδείξεις γιατί δεν ισχύουν στα ζώδια βασισμένες στην κοινή λογική. Παρακάτω παρουσιάζω πολύ περιληπτικά και αποδείξεις που στηρίζονται στην αστρονομία και στην φυσική(κανονικές επιστήμες)
Η ουράνια σφαίρα έχει χωριστεί σε 88 αστερισμούς τελείως αυθαίρετα και οι 13 από τους οποίους περνάει ο Ήλιος αποτελούν τον ζωδιακό κύκλο. Επομένως οι ζωδιακοί αστερισμοί θα μπορούσαν να είχαν οποιονδηποτε αριθμό από 5 μέχρι 5000 πχ.
Επιπλέον η Γη εκτελεί μια επιπλέον κίνηση που ονομάζεται μετάπτωση των ισημεριών και ο πλανήτης μας διαγράφει μαι κυκλική κίνηση σε διάστημα 26.000 χρόνων. Η κίνηση αυτή επηρεάζει το διάστημα που παραμένει ο Ήλιος σε έναν συγκεκριμένο ζωδιακό αστερισμό. Επομένως όταν ο ζωδιακός κύκλος πρωτοεμφανίστηκε πριν περίπου 2500 χρόνια ήταν διαφορετικές ημερομηνίες των ζωδίων(τώρα πια έχουν μετατοπιστεί 1 μήνα περίπου μετά ουπς???)
Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι 4 δυνάμεις που επηρέαζουν το σύμπαν είναι η ασθενής και ισχυρή πυρηνική, η βαρυτική και η ηλεκτρομαγνητική και καμία από αυτές δεν κρύβεται πίσω από την αστρολογία.
Όσο η Ελένη Βλαχάκη ήταν το μέντιουμ Μαντάμ Ζαϊρα άλλο τόσο η κ. Πατέρα και οι λοιποί αστρολόγοι γνωρίζουν πότε θα τα φτιάξετε με τον Κώστα.




Ορισμένα στοιχεία της φυσικής τα πήρα από το προαναφερθέν άρθρο του κ. Βαμβάκου. Σας το προωθώ γιατί είναι πραγματικά εξαιρετικό και το κανάλι του στο youtube αποτελεί διαφήμιση για το ελληνικό youtube.
https://www.kathimerinifysiki.gr/2017/03/ti-einai-ta-zwdia.html

Ένας Άλλος Κόσμος

Να και μια κριτική για μια ελληνική ταινία. Και πολλοί κουλτουριάρηδες θα πείτε μα καλά τον Παπακαλιάτη επέλεξες; Ναι πράγματι και τις 2 ταινίες του Παπακαλιάτη δεν τις λες και κινηματογραφικά αριστουργήματα, διατηρούν πολλά κλισέ αλλά πρόκειται για 2 αξιοπρεπείς απόπειρες του κινηματογραφικού πια Χριστόφορου που καταφέρνουν να συγκινήσουν. Ο "Ένας Άλλος Κόσμος" αποτελεί την δεύτερη σκηνοθετική προσπάθεια του Παπακαλιάτη και πρόκειται για την μοναδική ελληνική ταινία που έχει προβληθεί σε τόσα πολλά σημεία του κόσμου(ενδεικτικά έχουμε Νέα Υόρκη, Λος Αντζελες , Γερμανία, Ελβετία, Πορτογαλία, Ισραήλ, Τουρκία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ταϊβάν, Κίνα, Ινδία, Νότια Κορέα, Βραζιλία και ο κατάλογος συνηθίζεται).


Η ταινία αναφέρεται σε 3 διαφορετικές ερωτικές ιστορίες της κάθε ηλικίας με ένα κοινό χαρακτηριστικό(ο ένας από τους 2 είναι ξένος). Και οι ερωτικές ιστορίες αναπτύσοονται την Ελλάδα της κρίσης των μνημονίων και του ρατσισμού. Η πρώτη ιστορία αφορά μια 20 χρονη κοπέλα(Νίκη Βάκαλη) που ερωτεύεται έναν Σύρο πρόσφυγα(Tawfeek Barhom) που πουλάει μπιχλιμπίδια στους δρόμους του κέντρου. Ο πατέρας της κοπέλας είναι ο αείμνηστος Μηνάς Χατζησάββας (πρόκειται για την τελευταία του ταινία) ο οποίος είναι ένας αμετανοήτος φασίστας ενταγμένος στην Χρυσή Αυγή. Εδώ να αναφέρουμε πόσο κόντρα ρόλος είναι ο συγκεκριμένος για τον Χατζησάββα ο οποίος τα καταφέρνει περίφημα να τον "μισήσουμε". Η ιστορία αυτή είναι η πιο αδύναμη(προσωπική άποψη). Ο Παπακαλιάτης θέλει να χτυπήσει τον ρατσισμό και να μεταδώσει το αυξημένο ρεύμα των νεοφασιστών. Εν μέρει το καταφέρνει αλλά δεν μας αγγίζει τόσο πολύ ίσως γιατί η ερμηνεία των ηθοποιών είναι αδύναμη ίσως ένα σωρό άλλα γιατί. Για μένα πιο πολύ με ευαισθητοποίησε για τον ρατσισμό ο σκηνοθέτης με την συμπεριφορά του Χατζησάββα παρά με τον έρωτα των 2 νέων.


Πάμε τώρα στην δεύτερη ιστορία όπου ένας σαραντάχρονος(ο ίδιος ο Χριστόφορος) στέλεχος πολυεθνικής ερωτεύεται μια Σουηδέζα(Andrea Osvart) που ήρθε για δουλειές για λίγους μήνες στην Ελλάδα. Οι 2 τους γνωρίζονται ερωτεύονται και ενώ ο Παπακαλιάτης θέλει να μας δείξει στην αρχή ότι η Σουηδέζα ως βορειοευρωπαία είναι πιο ξενέρωτη και πιο ψυχρή τελικά παραδίνεται στην δίνη του έρωτα. Όταν όμως αποκαλύπτεται ότι η δουλειά της είναι να μειώσει το ποσοστό των εργαζομένων στην εταιρεία που δουλεύει ο Παπακαλιάτης τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα. Τι γίνεται όταν είσαι ερωτευμένος με τον άνθρωπο που ήρθε για να απολύσει τους συναδέλφους σου ή ακόμα και εσένα τον ίδιο; Η σκηνή με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο εκπληκτική(δεν λέω τίποτα παραπάνω) Η Σουηδέζα ενσαρκώνει την Τρόικα και τα μνημόνια που ήρθαν για να μειώσουν μισθούς και θέσεις εργασίας. Μια ιστορία αληθινή που σε αγγίζει και σου θυμίζει δυστυχώς τον αβέβαιο κόσμο της αγοράς εργασίας. Ακόμα και έτσι όμως το πάθος και ο έρωτας φυτρώνουν παντού.


Η τρίτη ιστορία και η αγαπημένη. Μια ελληνίδα 60χρονη νοικοκυρά(Μαρία Καβογιάννη)  απογοητευμένη από την μίζερη ζωή της γνωρίζει σε ένα σουπερμάρκετ έναν επίσης 65χρονο Γερμανό(J.K.Simmons). Πολλοί μπορούν να πουν ότι την ταινία την σώζουν οι 2 τους μαζί με τον Χατζησάββα. Θα συμφωνήσω εν μέρει ότι χωρίς αυτούς η ταινία θα ήταν κάτω του μετρίου αλλά και ότι με αυτούς ανεβαίνει επίπεδο όμως μια ταινία για να υπάρξει χρειάζεται όλα τα κομμάτια του παζλ. Η Μαρία Καβογιάννη αποδεικνύει ότι είναι μία από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς μας. Εκπληκτική κωμικός, ακόμα καλύτερη σε δραματικούς ρόλους. Η γυναίκα είναι χαμαιλέοντας και μάλιστα και ως άνθρωπος είναι γλυκύτατη και με ήθος. Μετά από αυτό το ξέσπασμα πάμε στα της ταινίας. Δύο άνθρωποι πιο μεγάλης ηλικίας, με την Καβογιάννη να έχει άντρα, παιδιά και εγγόνια και χωρίς να ξέρει καλά αγγλικά για να συνεννοούνται, παρασύρονται στα δίχτυα του έρωτα μόνο μέσα από τις εκφράσεις των προσώπων. Μάλλον για αυτό μου άρεσε πολύ αυτή η ιστορία, γιατί χωρίς πολλά λόγια μας δείχνει πως μπορεί να ξεπεταχτεί ένας μέγαλος έρωτας Για την νοικοκυρά το σούπερμαρκετ είναι το αγαπήμενο της μέρος και όχι επειδή εκεί ψωνίζει αλλά επειδή εκεί μπορεί να συναντηθεί άφοβα με τον αγαπημένο της. Η χημεία των 2 πρωταγωνιστών είναι απίστευτη.


Στο τέλος οι 3 ιστορίες ενώνονται απροειδηποίητα αλλά δεν είναι αυτό που μας εκπλήσσει. Ο τελικός διάλογος της Καβογιάννη και του Χατζησάββα είναι απλά συναρπαστικός και αποδεικνύει το μέγεθος δυο τιτανοτεραστιων προσωπικοτητων της τέχνης.

Την ταινία αξίζει να την δείτε οπωσδήποτε. Οι ελληνικές παραγωγές δεν είναι πολλές και οι καλές είναι ακόμα λιγότερες. Η συγκεκριμένη παραγωγή προφανώς και έχει κάποιες ατέλειες αλλά σαν σύνολο είναι πολύ καλό και ειδικά αξίζει να την δείτε για την αγαπημένη Αγία Τριάδα(Καβογιάννη- Χατζησάββας- Simmons)